ỔN ĐỊNH KINH TẾ VĨ MÔ - NỀN TẢNG CHO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nền tảng cho phát triển bền vững là một trong những thông điệp của Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6 và tại Hội nghị toàn quốc ngành Kế hoạch và Đầu tư vừa qua. Ổn định kinh tế vĩ mô giúp cho việc tăng trưởng hợp lý, để không làm lạm phát cao trở lại, từ đó mà tăng trưởng và phát triển bền vững, không chỉ cho năm 2012, mà còn cho cả những năm tiếp theo.

Để sự ổn định kinh tế vĩ mô được bền vững, cần thực hiện một số định hướng quan trọng theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và Nghị quyết 13/NQ-CP của Chính phủ. Một là, kiên định và nhất quán các mục tiêu đã đề ra từ đầu năm (ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô). Hai là, tập trung thúc đẩy, duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý, thúc đẩy tăng trưởng nhưng phải đạt yêu cầu không gây bất ổn kinh tế vĩ mô, không làm lạm phát cao trở lại, không vì tăng trưởng mà để lạm phát cao cho những năm tiếp theo. Ba là, linh hoạt trong xử lý nợ xấu, khẩn trương cơ cấu lại nợ, cơ cấu lại các ngân hàng thương mại yếu kém; điều hành lãi suất theo lạm phát mục tiêu (7- 8%); nhanh chóng khơi thông dòng vốn để các doanh nghiệp dễ tiếp cận. Bốn là, tìm mọi biện pháp hỗ trợ sản xuất, ưu tiên tín dụng cho các lĩnh vực như Nghị quyết 13/NQ-CP. Năm là, đặc biệt giữ bội chi ngân sách không vượt quá chỉ tiêu đã được Quốc hội thông qua…

Theo Báo cáo của Bộ kế hoạch và đầu tư trong phiên họp Chính phủ ngày 30/7/2012, trong 7 tháng đầu năm 2012, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam ước đạt 62,9 tỷ USD, tăng 19% so cùng kỳ. Khu vực dịch vụ tiếp tục phát triển khá. 7 tháng qua, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ ước đạt 1.327,5 nghìn tỷ đồng, tăng 18,7% so với cùng kỳ năm trước. Lượng khách quốc tế đến Việt Nam 7 tháng đạt khoảng 3,83 triệu lượt khách, tăng 10,8% so với cùng kỳ. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện ước đạt 6,25 tỷ USD, bằng xấp xỉ cùng kỳ năm 2011. Vốn ODA giải ngân ước đạt 1,9 tỷ USD, tăng 24,6% so với cùng kỳ.

Chỉ số tăng giá tiêu dùng CPI liên tục giảm trong 7 tháng đầu năm 2012. Tuy vậy, so với tháng 12/2011, CPI vẫn tăng 2,22% và tăng 5,35% so với cùng kỳ năm trước. Về tiền tệ và tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã đưa lãi suất cho vay về 15%/năm đối với các khoản vay cũ. Hiện nay, lãi suất cho vay các lĩnh vực: nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp nhỏ và vừa phổ biến ở mức 11-13%/năm; cho vay sản xuất kinh doanh khác 12-16%/năm. Thu ngân sách Nhà nước đến ngày 15/7/2012 ước đạt 49% dự toán và chi NSNN ước đạt 50,3% dự toán.

Tính từ đầu năm đến 20/7/2012, cả nước có gần 40.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký trên 247,2 nghìn tỷ đồng, giảm 12,7% về số doanh nghiệp và giảm 11,6% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2011. Như vậy, tính đến nay, cả nước có trên 663,8 nghìn doanh nghiệp đã được thành lập, trong đó có trên 468,6 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, chiếm 70%. Đồng thời có trên 30,3 nghìn doanh nghiệp gặp khó khăn phải giải thể, tạm ngừng hoạt động trong 7 tháng đầu năm, tăng 6,4% so với cùng kỳ năm 2011. Thực hiện Nghị quyết 13, Chính phủ đã gia hạn số thuế giá trị gia tăng phải nộp của tháng 4,5 và 6/2012 cho khoảng 208.250 lượt doanh nghiệp, với tổng số tiền xấp xỉ 10.000 tỷ đồng; giải quyết gia hạn nợ thuế thu nhập doanh nghiệp cho khoảng 8.260 doanh nghiệp, với tổng số thuế là 347,5 tỷ đồng; giảm 50% tiền thuê đất cho hơn 3.000 doanh nghiệp với tổng số tiền là 339 tỷ đồng; và giải quyết miễn thuế môn bài cho hơn 40.000 hộ đánh bắt hải sản.

Để đạt được chỉ  tiêu đề ra  của năm 2012, tại phiên họp thường kỳ tháng 7/2012, Chính phủ đã đề ra nhiệm vụ trọng tâm trong các tháng cuối năm 2012 là tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, đồng thời tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; từng bước thực hiện có kết quả tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo đảm an sinh xã hội. Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương triển khai các giải pháp quyết liệt, đồng bộ hơn nữa để cùng doanh nghiệp xử lý hai điểm nghẽn là “hàng tồn kho” và “nợ xấu”. Đẩy mạnh giải ngân đầu tư từ ngân sách; bảo vệ, phát triển thị trường nội địa cho hàng Việt Nam. Tăng cường phòng chống hàng lậu, hàng giả; kiểm soát chặt chẽ hàng tạm nhập tái xuất và các loại giá, phí ảnh hưởng hoặc trực tiếp làm tăng chi phí đầu vào của sản phẩm. Ngân hàng Nhà  nước thực hiện tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại theo đúng lộ trình đã được duyệt. Tập trung chỉ đạo xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng thương mại. Khẩn trương xử lý các ngân hàng yếu kém để lành mạnh hóa hệ thống. Thực hiện điều hành lãi suất và kích thích tăng trưởng tín dụng hợp lý nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Các Bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư từ NSNN và từ tín dụng Nhà nước theo đúng kế hoạch, nhất là trong lĩnh vực đầu tư kết cấu hạ tầng và vốn đối ứng cho các dự án ODA. Giám sát chặt chẽ việc thực hiện Nghị quyết 13/NQ-CP hỗ trợ các doanh nghiệp đúng đối tượng. Phối hợp hài hòa, linh hoạt giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa. Đẩy mạnh xuất khẩu, ưu tiên hỗ trợ tín dụng đối với những mặt hàng có thế mạnh, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Bằng nhiều biện pháp linh hoạt tranh thủ sự phục hồi từng bước của các thị trường chính để tăng kim ngạch xuất khẩu. Khẩn trương rà soát, cơ cấu lại lại doanh nghiệp Nhà nước, nhất là các Tập đoàn, Tổng Công ty để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh trong các ngành nghề chính của doanh nghiệp.

Trong tuần đầu tháng 7, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã công bố nhiều thông tin quan trọng có thể coi như động thái tích cực gỡ “nút thắt” tín dụng, hỗ trợ mạnh hơn DN tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Tại hội nghị Sơ kết hoạt động ngành Ngân hàng và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2012, Thống đốc Nguyễn Văn Bình yêu cầu lãnh đạo các ngân hàng phải sớm chỉ đạo các chi nhánh điều chỉnh lãi suất cho vay với khách hàng cũ xuống dưới 15%/năm. Với khoản vay mới lãi suất cho vay theo mặt bằng lãi suất huy động mới nhưng đảm bảo chất lượng tín dụng vay. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 6 tháng cuối năm 8-10%. Với tổng mức dư nợ tín dụng đến cuối năm 2012 là 2.632,85 nghìn tỷ đồng được Ngân hàng Nhà nước công bố, 6 tháng cuối năm dự kiến sẽ có thêm khoảng 210 - 260 nghìn tỷ đồng vốn tín dụng được giải ngân thêm.

Trước số vốn sẽ được giải ngân này, NHNN cũng lên kế hoạch điều hành lượng tiền cung ứng trong 6 tháng cuối năm, đảm bảo kiềm chế lạm phát năm 2012 ở mức 6-8%, không gây áp lực lạm phát cho năm 2013 và các năm tiếp theo.

Với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và Nghị quyết 13/NQ-CP của Chính phủ sẽ tạo điều kiện cho các ngành, các cấp, các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn tạo điều kiện phát triển sản xuất, hòan thành kế họach đề ra cho năm 2012.

Nhìn chung, tuy Kinh tế Việt Nam sáu tháng đầu năm 2012 tuy phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng có tới gần 71% doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát chỉ số niềm tin kinh doanh do Công ty Dịch vụ Thông tin Tài Chính WVB Việt Nam (WVB FISL) tiến hành từ ngày 15/6/2012 đến tuần đầu tháng 7/2012 trên 154 doanh nghiệp thuộc 11 lĩnh vực ngành nghề chủ chốt tại Việt Nam vẫn tin rằng lợi nhuận sẽ gia tăng trong năm 2013 và chỉ có khoảng 4,5% doanh nghiệp lo ngại về sự suy giảm lợi nhuận trong 12 tháng tới. Với niềm tin lợi nhuận sẽ gia tăng  trong năm 2013 sẽ là động lực để các doanh nghiệp nỗ lực hơn nữa trong đầu tư kinh doanh phát triển sản xuất. Đây cũng là mục tiêu kinh tế mà cả nước đang hướng tới.  

                                                                                                          Nguyễn Nguyên